معنی مات شدن در لغت نامه دهخدا

حیران و سرگردان شدن. مشوش و مضطرب شدن. (از ناظم الاطباء). سخت متحیر شدن. مبهوت شدن. سخت حیرت زده گشتن. (یادداشت به خط مرحوم دهخدا)، مغلوب شدن شاه شطرنج. باختن در شطرنج. از هر نوع حرکت بازماندن در شطرنج (یادداشت به خط مرحوم دهخدا)، توسعاً مردن:، شد از رنج و از تشنگی شاه، مات، چنین یافت از چرخ گردان برات.، فردوسی.، رجوع به مات شود

معنی مات شدن در فرهنگ لغت هوشیار

حیران و سرگردان شدن، مشوش و مضطرب شدن، مبهوت شدن

معنی مات شدن در فرهنگ واژه مترادف متضاد

مبهوت شدن، بهت زده شدن، متحیر شدن، شهمات شدن، باختن (در بازی شطرنج)، متضاد: بردن، تیره شدن، تار شدن، متضاد: روشن شدن، کدر شدن، ناشفاف شدن، متضاد: شفاف شدن

معنی مات شدن - جستجوی لغت در جدول جو

مات شدن

لغت نامه دهخدا

مات شدن

فرهنگ لغت هوشیار

مات شدن

فرهنگ واژه مترادف متضاد

داغ شدن

بسیار گرم شدن، بسیار گرم و سوزان شدن

فرهنگ فارسی عمید

ثابت شدن

استوار شدن، مدلّل شدن، محقق شدن

فرهنگ فارسی عمید

غات شدن

در بازی نرد گریختن و جفت شدن مهرۀ تک به مهرۀ دیگر یعنی مهرۀ تک را که احتمال کشته شدن آن می رود به مهرۀ دیگر جفت کردن

فرهنگ فارسی عمید

لخت شدن

لباس از تنش درآوردن، برهنه شدن

فرهنگ فارسی عمید

خام شدن

کنایه از غافل شدن، فریب خوردن

فرهنگ فارسی عمید

فاتح شدن

پیروز شدن، غلبه کردن بر دشمن

فرهنگ فارسی عمید

مات زدن

(نَ / نِ بَ شُ دَ)

مات شدن و ساکن ماندن. (یادداشت به خط مرحوم دهخدا). حیران شدن. سرگشته شدن. رجوع به مات و مادۀ بعد شود

لغت نامه دهخدا

مست شدن

(شَ لَ / شِ لِ / لَ زَ دَ)

حالتی دست دادن از سستی و لذت و نشاط و کم خردی با خوردن شراب و دیگر مسکرات و امثال آن. سکر. (دهار) (تاج المصادر بیهقی). نزف. انزاف. نشوه. انتشاء. ثمل. انهکاک. دجر. صاحب آنندراج گوید: گرم شدن، سرگران گردیدن، از پرکار شدن، از پرکار رفتن، سرمست شدن، نشئه گرفتن، نشئه بردن، بلند شدن، سخت شدن دماغ، دماغ رسیدن، دماغ آرایش دادن، دماغ رساندن، شکفته کردن دماغ، دماغ گرم کردن، از مترادفات آن است. -انتهی:
شود در نوازش بدین گونه مست
که بیهوده یازد به جان تو دست.
فردوسی.
گفت بخوردم کرم درد گرفتم شکم
سر بکشیدم دودم مست شدم ناگهان.
لبیبی.
حاکم روز قضای تو شده مست مگر
نه حکیمست که سازندۀ گردنده قضاست.
ناصرخسرو.
نی مشو آخر به یک می مست نیز
می طلب چون بی نهایت هست نیز.
عطار.
باده از ما مست شد نی ما ازو
قالب از ما هست شدنی ما ازو.
مولوی (مثنوی).
شبی مست شد آتشی برفروخت
نگون بخت کالیو خرمن بسوخت.
سعدی (بوستان).
ترسم که مست و عاشق و بیدل شود چوما
گر محتسب به خانه خمار بگذرد.
سعدی.
به خرابات چه حاجت که یکی مست شود
که به دیدار تو عقل از سر هشیار برفت.
سعدی.
مستی خمرش نشود آرزو
هر که چو سعدی شود از عشق مست.
سعدی.
انهزاج، مست شدن از بگنی و مانند آن. (منتهی الارب). ابث، مست شدن از پر خوردن شیر اشتر.
- مست شدن از خواب،سخت به خواب شدن:
بدان گه که شد کودک از خواب مست
خروشان بشد دایۀ چربدست.
فردوسی.
، خوسه شدن. لاس شدن. چنانکه شتر یا گربه و جز آن. به فحل آمدن. به گشن آمدن. خواهان گشنی شدن. نر خواستن. تیزشهوت شدن فحل: ضراب، مست شدن اشتر و تیزشهوت شدن. (تاج المصادر بیهقی). قطم، مست شدن اشتر و فا گشنی آمدن او. (تاج المصادر بیهقی) ، سرکش و غیرمطیع شدن. خشمناک شدن چنانکه درفیل نر و اشتر نر و غیره: هیاج، مست شدن شتر

لغت نامه دهخدا

قات شدن

(دَ اُ دَ)

قات شدن مهره، پیوستن یکی از دو مهرۀ خانه یک به مهره یا مهره های خانه دوازدهم با شش و بشی درنرد. متصل شدن مهره ببالاترین مهره ها در بازی نرد

لغت نامه دهخدا

غات شدن

(کَ دَ)

اصطلاحی است در بازی نرد: غات شد، یعنی یک مهره که فرد است بمهره های جفت متصل گشت، یا مهرۀ فردی که در خانه های حریف است داخل مهره های جفت طرف دیگر گردید. و گمان میرود این کلمه هم ریشه غاتی باشد که در تداول لهجه های ایران و از جمله لهجه های جنوب خراسان بر مخلوط شدن اطلاق میشود: این آب با خاک غاتی شده، این سرکه آب غاتی دارد، همه اش غاتی پاتی شده، یعنی مخلوط است

لغت نامه دهخدا

جفت شدن

مباشرت کردن

معنی مات شدن - جستجوی لغت در جدول جو

پیشنهاد واژه بر اساس جستجوی شما